Blog

Vermoedelijk biologische ouder in principe verplicht mee te werken aan DNA-onderzoek

Vermoedelijk biologische ouder in principe verplicht mee te werken aan DNA-onderzoek

Gepubliceerd Op: 08 november 2022Categorieën: Personen- en familierecht

Als een kind wil weten of iemand zijn of haar biologische ouder is, zal vaak DNA-onderzoek moeten plaatsvinden. Een vermoedelijk biologische ouder zal hier niet altijd aan mee willen werken. In dat geval staat het grondrecht op afstammingsinformatie van het kind haaks op het grondrecht van de ouder om deze informatie verborgen te houden en om niet onvrijwillig een DNA-test te moeten ondergaan. In een recente uitspraak van de Hoge Raad is nog eens bevestigd hoe met deze botsingen van belangen moet worden omgegaan.[1]

Zowel het recht op informatie over de eigen (biologische) afstamming van een kind als het recht van de potentiële ouder om de afstammingsrelatie verborgen te houden en het recht om niet tegen zijn/haar wil aan een DNA-test te worden onderworpen, zijn fundamentele rechten die worden beschermd door internationale mensenrechtenverdragen als onderdeel van het recht op bescherming van het privéleven. Als deze rechten botsen, moet door middel van een belangenafweging worden vastgesteld welk recht voorgaat.

Uit vaste rechtspraak volgt dat het recht van het kind in principe het zwaarst weegt. Dit heeft allereerst te maken met het feit dat het verkrijgen van informatie over de eigen afstamming van belang is voor het vormen en ontwikkelen van een eigen identiteit en persoonlijkheid. Daarnaast wordt deze ‘rangorde’ gerechtvaardigd doordat een ouder medeverantwoordelijkheid draagt voor het bestaan van dat kind. De inbreuk die een DNA-onderzoek op de lichamelijke integriteit van de vermoedelijke biologische ouder heeft, is gering en wordt gerechtvaardigd door het zwaarwegende belang van het kind om te weten wie zijn biologische ouder is.

In de kwestie die aan de Hoge Raad werd voorgelegd was het bijvoorbeeld niet van belang dat het kind niet een concreet belang had bij het verkrijgen van zekerheid over het biologisch ouderschap, zoals het verkrijgen van kennis over erfelijke aandoeningen en of het tot stand brengen van familiecontact. Het feit dat het meewerken aan het verkrijgen van die zekerheid voor de potentiële vader belastend was en een aantasting van zijn welbevinden en gezondheid opleverde, kan slechts onder uitzonderlijke omstandigheden tot de uitkomst leiden dat het belang van de potentiële ouder prevaleert boven dat van het kind. Dat was hier niet het geval.

De uitspraak van de Hoge Raad leert ons (nog eens) dat bij de belangenafweging in dit soort gevallen het belang van het kind in principe voor gaat. Er zal door de vermoedelijke ouder veel moeten worden aangevoerd om ervoor te zorgen dat zijn/haar belang tóch zwaarder weegt. Dat gebeurt, zo blijkt maar weer, niet zomaar.

[[1] HR 11 maart 2022, ECLI:NL:HR:2022:349

Deel het bericht

Lees meer over onze expertises

Gerelateerde artikelen

  • Gepubliceerd Op: 03 juli 2023Categorieën: Personen- en familierecht
    Wetsvoorstel gecombineerde geslachtsnaam aangenomen

    In een flink aantal landen is het al mogelijk en vanaf 1 januari 2024 is het ook in Nederland toegestaan: een kind de geslachtsnaam (of achternaam) va [...]

    4 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 14 juni 2023Categorieën: Contractenrecht, Personen- en familierecht
    Verjaring van vergoedingsrechten

    In veel huwelijkse voorwaarden[1] staat een artikel over zogeheten vergoedingsrechten. Waar gaat dat eigenlijk over? Aan de hand van een recente uitsp [...]

    3 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 13 april 2023Categorieën: Personen- en familierecht
    Uitsluiting van het recht op partneralimentatie overeenkomen. Kan dat?

    Gehuwde partners[1] kunnen bijna alles met elkaar afspreken als het aankomt op partneralimentatie, maar deze contractsvrijheid is niet onbegrensd. Ein [...]

    2 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 28 februari 2023Categorieën: Personen- en familierecht
    Automatisch gezamenlijk gezag na erkenning: vervolg

    In maart 2020 schreven wij al eens over het wetsvoorstel dat de erkenning van een kind aan het gezamenlijk gezag over een kind koppelt voor ongehuwde [...]

    2 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 10 januari 2023Categorieën: Personen- en familierecht
    Alimentatie in 2023

    Zo aan het begin van het jaar is het altijd van belang om even stil te staan bij een aantal wijzigingen op het gebied van alimentatie. Elk jaar wordt [...]

    3 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 19 december 2022Categorieën: Personen- en familierecht
    Hertrouwen en huwelijkse voorwaarden

    Je hoort het niet zo vaak, maar toch komt het voor: (ex-)partners die zijn gescheiden, enige tijd later weer bij elkaar komen en opnieuw in het huweli [...]

    3 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 26 september 2022Categorieën: Personen- en familierecht
    Verwekker belanghebbende bij naamswijziging kind?

    De wet bepaalt wie in het personen- en familierecht in een zaak als ‘belanghebbende’ wordt gezien, namelijk degene op wiens rechten of verplichtingen [...]

    3 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 24 juni 2021Categorieën: Personen- en familierecht
    Kinderalimentatie; wat mag je met elkaar afspreken?

    Op het moment dat partners met minderjarige kinderen uit elkaar gaan, komt het vraagstuk van de kinderalimentatie om de hoek kijken. Ouders moeten met [...]

    2 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 04 mei 2021Categorieën: Personen- en familierecht
    Het periodiek verrekenbeding

    Misschien heb je er wel eens van gehoord; het periodiek verrekenbeding, maar wat is dan nu eigenlijk? Het verrekenbeding komt vaak voor in huwelijkse [...]

    3 min. leestijd
  • Gepubliceerd Op: 01 maart 2021Categorieën: Personen- en familierecht
    Alimentatie in 2021

    Zo aan het begin van het jaar is het altijd van belang om even stil te staan bij een aantal wijzigingen op het gebied van alimentatie. Elk jaar wordt [...]

    3 min. leestijd