Als er een overeenkomst wordt gesloten hoor je nog al eens zeggen dat die overeenkomst onder een opschortende en/of een ontbindende voorwaarde wordt gesloten, maar wat betekent dat nu eigenlijk?

Beide voorwaarden zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat een bepaalde eis van één van de partijen in vervulling moet gaan en dat als dat niet gebeurt, dat dit gevolgen moet hebben voor die overeenkomst. Hoe dat zit? Als volgt.

Een opschortende voorwaarde leidt tot een als het ware ‘sluimerende’ verbintenis. Dat betekent dat de verbintenis al wel bestaat, maar dat die verbintenis nog geen werking heeft tot het moment dat de voorwaarde in vervulling gaat. Nakoming van die overeenkomst kan pas gevorderd worden nadat de opschortende voorwaarde in vervulling is gegaan. Een voorbeeld van zo’n voorwaarde is een verplichting die pas definitief wordt als een bepaald orgaan (bijvoorbeeld de aandeelhouders of de gemeenteraad) akkoord gaat met het ontstaan van de verbintenis of als er een vergunning is afgegeven die nodig is voor de uitvoering van de verbintenis.

Van belang is nog dat een verbintenis onder opschortende voorwaarde niet moet worden verward met een verbintenis onder een opschortende tijdsbepaling. Bij die laatste is namelijk zeker dat moet worden nagekomen, maar is de uitvoering van de verbintenis alleen voor een bepaalde tijd opgeschort. De verbintenis onder opschortende voorwaarde hoeft alleen maar nagekomen te worden als de voorwaarde is vervult.

Een ontbindende voorwaarde leidt daarentegen tot een ‘bedreigde’ verbintenis. Dat betekent dat de verbintenis bestaat en direct werking heeft (er moet dus ook aan worden voldaan en er kan nakoming worden gevorderd), maar dat de verbintenis vervalt als de voorwaarde niet in vervulling gaat. De verbintenis vervalt zonder terugwerkende kracht. Een voorbeeld van zo’n voorwaarde is het algemeen bekende financieringsvoorbehoud of het voorbehoud van bouwkundige keuring bij de koopovereenkomst van een woning.

Voordat je een overeenkomst sluit kan het dus zeker de moeite waard zijn om eens na te denken of een opschortende of ontbindende voorwaarde moet worden toegepast. Daar kun je, als je dat goed doet, alleen maar plezier van hebben.